İskender, Dârâ b. Dârâ’ya bir elçi gönderir. Elçi, aldığı cevapla döner. İskender cevapta geçen bir kelime nedeniyle elçiden şüphelenir.
Elçi, “Efendimiz! Ben onları şu iki kulağımla duydum.” der. Bunun üzerine İskender, elçinin söylediklerinin aynen yazılmasını ve diğer bir elçiyle gönderilmesini emreder. Yeni elçi cevabı Dârâ’ya sorar. Dârâ, gelen ikinci mektupta yazanları okur ve kendine ait olmayan o sözü mektuptan kesip atar. İskender’e mektubu geri gönderir ve şöyle der:
“İktidarın temeli, hükümdarın iyi niyeti üzerinde yükselir. Hükümdarın doğruluk ve iyiliği elçilerinin doğru söz ve konuşmalarından anlaşılır. Çünkü elçi konuştuğu zaman hükümdarının ağzıyla konuşur. Dinlediği zaman da hükümdarın kulağıyla dinler. Ben bana ait olmayan sözü mektuptan kazıdım. Elçinin dilinin kesilmesinden başka yol da bulamadım.”
Elçi mektubu İskender’e getirir. Okuyunca gerçeği anlar. Hemen ilk elçiyi çağırır, kendisine kızar. Elçi, “O beni iyi karşılamadığından onu ben uydurdum.” der. İskender, “Bizim seni, kendi işlerini düzene sokup bizim işlerimizi bir kenara atman için gönderdiğimizi mi sandın? Şayet o sana itibar etseydi, yanlış hareketlerini de bize iyi olarak anlatacaktın, öyle mi?” der ve elçinin dilinin kesilmesini emreder.
Kaynak: İmam Gazâlî, Yöneticilere Tavsiyeler, Türkçesi: Osman Arpaçukuru, İlke Yayıncılık, 4. Baskı, 2015.
